جامعه‌خوانی
آزمایش بکارت، یا شکنجۀ روحی دختران
۱۳۹۹/۱۱/۲۸ - ۲:۴۹ بعد از ظهر
آزمایش بکارت دختران، نگرانی کمیسیون مستقل حقوق بشر و فعالان حقوق زن را برانگیخته است. در گوشه و کنار کشور دختران زیادی هستند که مورد آزمایش بکارت قرار می‌گیرند. اما این که این موضوع چقدر برای یک دختر غیر قابل تحمل و غیر قابل هضم است را هیچ نهادی نمی‌تواند درک کند. شماری از زنان و دخترانی که بنابر دلایل مختلف مورد آزمایش بکارت در کشور قرار گرفته اند به نحوی شکنجۀ روحی شده اند. برخی از آن‌ها…
از والنتاین تا شهروند جهان وطنی!
۱۳۹۹/۱۱/۲۸ - ۱:۴۱ بعد از ظهر
در سال‌های اخیر برخی از کابل‌نشینان به والنتاین اهمیت می‌دهند. سال‌های نه چندان دورتر در افغانستان این روز تنها برای دختران و پسران مجرد شناخته شده بود. اما اکنون هم برای مجردها و هم برای متاهل‌ها روز والنتاین تبدیل به روزی خاص و نمادین شده است. هرچند ممکن است برای بعضی‌ها این روز یک روز معمولی باشد و برگزاری مناسک این روز را به نوعی غرب‌گرایی و تعبیت از فرهنگ غربی قلم‌داد گردد. از طرف دیگر والنتاین به لحاظ…
دود و آتش در اسلام‌قلعه
۱۳۹۹/۱۱/۲۷ - ۱۱:۳۸ قبل از ظهر
حوالی ساعت 9 صبح روز یک‌شنبه، دست کم 14 ساعت بعد از شروع آتش‌سوزی در پارکینگ گمرک اسلام‌قلعه، از هرات به سمت آن منطقه حرکت کردیم. پیش از این خبر رسیده بود که ده‌ها تانکر حامل مواد نفتی و گاز مایع، در جریان آتش‌سوزی روز یک‌شنبه در پارکینگ گمرک اسلام‌قلعه با خاک یک‌سان شده است. گفته شده بود که در کنار تانکرهای حامل مواد نفتی، ده‌ها تیلر باربری حامل میوه هم در آن منطقه سوخته است.
گروه…
تاریخ جوامع یهودی افغانستان
۱۳۹۹/۱۰/۲۷ - ۲:۴۲ بعد از ظهر
این مقاله نگاهی کلی به تاریخ یهودیان در افغانستان می‌اندازد. خلاصه‌ای از موضوعات ادبیات تحقیقی در این مورد را در اختیار قرار می‌دهد و به موضوعات مهم در محدوده‌ی تاریخی مختصری اشاره می‌کند. البته بحث‌های زیادی در داخل و خارج افغانستان در مورد یهودیان در جریان است و وجود دارد. این بحث‌ها برخاسته از ارتباط با افسانه‌ی ده قبیله‌ی گم‌گشته است. گم‌گشتگی ده قبیله‌ی آسوری در قرن هشتم قبل از میلاد. این افسانه اهمیت ساخت هویت یهودیان…
بانوان خبرنگار ؛ نبود امنیت جانی و چالش‌های بیشتر
۱۳۹۹/۱۰/۱۶ - ۱۲:۲۷ بعد از ظهر
ویدا نظری، تهیه کننده‌ی برنامه‌ی گوهر شاد در رادیو نوروز
همزمان با سلسله‌ای از ترورهای هدف‌مند خبرنگاران و فعالان مدنی واجتماعی، زنان خبرنگار قشری اند که بیشترین آسیب را از این رهگذر می‌بینند. این تهدیدات دربرابر آنان بیش از دیگران می‌تواند جدی باشد و چه بسا در حالت عادی وروزمره‌گی با چالش‌ها ومشکلات گسترده‌ای روبرو اند. دراین گزارش به گوشه‌ای از مشکلات بانون خبرنگار پرداخته‌ام.
زنان خبرنگار در…
زنان در فضای شهر مریوان ایران
۱۳۹۹/۱۰/۱۵ - ۲:۱۷ بعد از ظهر
زنان و مردان متناسب با موقعیت شان از فضاهای شهری به شیوه‌های گوناگون استفاده می‌کنند. در این میان، زنان و مردان می‌باید در مرکز فرایند برنامه‌ریزی و ساخت فضاهای شهری قرار گیرند؛ اما تاکنون روند غالب در تدوین برنامه‌ریزی‌های شهری بر اساس نیازهای مردان از شهر بوده است. این در حالی است که امروزه برنامه‌ریزان شهری و پژوهشگران مطالعات جنسیتی فضایی بر این باورند که به دلایل بی‌شماری ساخت فضای شهری نیاز به اتخاذ روشی دارد…
رنج و رقص قانونی صبور
۱۳۹۹/۱۰/۱۳ - ۲:۰۴ بعد از ظهر
صبور حسینی اکنون ۶۴ سال سن دارد، بیشتر این عمر خود را به قول خودش صرف و وقف آموزش فرزندان میهن کرده است. او آموزگار پرورشگاه یتیمان بوده، در دور دست‌ترین نقاط به تدریس پرداخته و فارغ انستیتوت پیداگوژی است. خود را یک تراجنسی می داند و این بخش قصه‌ی زنده‌گی‌اش توام با عشق به زنده‌گی و رنج‌های پیوسته‌ای است که بر او تحمیل شده است. این روزها دوباره او به چهره‌ی شبکه‌های اجتماعی تبدیل…
قتل‌های ناموسی در کردستان
۱۳۹۹/۱۰/۱۱ - ۱:۵۷ بعد از ظهر
آمارهایی تکان‌دهنده از قتل‌های ناموسی در سراسر جهان وجود دارد اما این آمار در کردستان ایران هرساله نه‌تنها کم نمی‌شود بلکه مساله‌ی عادی در بین مردم منطقه تلقی می‌شود. از بانه و سنندج تا مریوان زنان کردستان قربانی نگرش‌ها و سنت‌های پدرسالار با ماهیت قبیله‌ای هستند. در سال ۱۳۸۸ در طول ۷ ماه بیش از ۱۰ زن در کردستان و در سه ماه پایانی سال ۹۱ تنها در مریوان و روستا‌های اطراف آن سه زن قربانی…
نسبت بیکاری و جُرم با اشاره به کابل
۱۳۹۹/۱۰/۱۱ - ۱۲:۵۲ بعد از ظهر
معمولا شهرهای کلان و پایتخت‌ها جاهای پر سر وصدایی هستند به خصوص کشورهایی که هنوز راهِ طولانی توسعه را نپیموده اند. کابل نیز یکی از پایتخت‌های پر جمعیت و پر سر و صدایی می‌باشد که در دل آن هزاران راز و آواز نهفته است.
وقتی به کابل نگاه می‌کنیم؛ از آلودگی‌های صوتی و محیطی گرفته که نه سر می‌گذارد و نه جان، تا غبار فقر و ناداری و…
معلول افغانستان، موجود زنده به گور
۱۳۹۹/۹/۱۳ - ۴:۱۸ بعد از ظهر
به مناسبت روزجهانی معلولین
جنگ همه ساختارها و زیربناهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روانی جامعه را درهم فرو میریزد. جامعه و مردمی که جنگ را شاهد بودهاند به صدها سال نیاز دارند که از زیر بار تاثیرات مخرب و کمرشکن آن کمر راست کنند. اگر فکر می‌کنیم که جنگ در همان میدان جنگ آغاز و ختم می‌شود معلوم است که مرتکب اشتباه فاحشی شدهایم…
نظریه‌های توطئه تا چه حد جدی هستند؟
۱۳۹۹/۹/۱۲ - ۳:۲۱ بعد از ظهر
حدود یک سوم شهروندان آمریکایی به گرمایش زمین اعتقاد ندارند.[1] بیست و نه درصد مردم این کشور بر این باور هستند که ماموریت آپولو 11 با شکست مواجه شد و تصاویر پا گذاشتن انسان روی کره ماه در استودیوهای فیلم سازی هالیوود گرفته شده است.[2] پانزده درصد از مردم آمریکا به وجود یک فرقه‌ی مخفی قدیمی به نام ایلومیناتی‌ها (illuminatie) باور دارند که دنیا را با…
روشنفکران ما، همواره در رسالت خود شکست خورده اند
۱۳۹۹/۸/۶ - ۲:۲۳ بعد از ظهر
یادداشت: روشنفکران، به عنوان نخبگانی اجتماعی شناخته می‌شوند که می‌توانند بیشترین تاثیر را در روند مدرنیزاسیون و رفتن جامعه به سمت مدرنیته داشته باشند. تاریخ جهان مدرن، شاهدی بر این مدعا است که روشنفکران، پیش‌قراولان تحولات عمیق اجتماعی بوده اند. به باور بسیاری از صاحب‌نظران، حضور فعال روشنفکران، برای تغییر در یک جامعه الزامی است، روشنفکرانی که به عنوان منتقدان وضع موجود و کسانی که تلاش می‌کنند جامعه و سیاست را با مشارکت فعال خود به…
روایت درد خواستن برابری
۱۳۹۹/۸/۴ - ۴:۵۷ بعد از ظهر
و آنچه دیدیم، عکسی بود در فیس‌بوک از کوچه‌ای خاکی با خانه‌های کهنه‌ساخت و مردمانی به ظاهر بسیار ساده، آنچه‌دیدیم پیکر به پیکر نوجوان بود با پیراهن‌های خاکی و ساده و خونین که در تکه‌ای کهنه پیچیده شده بود، آنچه دیدیم دفترچه ۴۰ برگ ۲۰ افغانی بود که رویش به قلم خون نوشته بودند روایت درد خواستن آزادی و برابری در زمین سوخته افغانستان که فقط باید از اهالی این ملک فراموش شده باشی تا بتوانی…
معمای کثرت گرایی فرهنگی
۱۳۹۹/۸/۱ - ۱۱:۳۴ قبل از ظهر
در شانزدهم اکتبر، در شهر کوچکی در سی کیلومتری پاریس، یک معلم جوان تاریخ و جغرافیا توسط یک فرد تندرو مسلمان چچنی‌الاصل سربریده شد. دلیل امر برای جامعه‌ی فرانسه ناآشنا نبود: نشان دادن کاریکاتورهای پیامبر اسلام در کلاس درس نه فقط برای مردم فرانسه بلکه برای مردم کل جهان خطرآفرین است. این حادثه یادآور حمله به دفتر مجله‌ی شارلی هبدو در جنوری 2015 به خاطر کشیدن کاریکاتورهای پیامبر اسلام توسط این مجله است. با این حال،…
تحلیلی جامعه‌شناختی از بنیادگرایی
۱۳۹۹/۷/۲۹ - ۱۲:۱۲ بعد از ظهر
عمده پژوهشگران عروج بنیادگرایی اسلامی در دهه نود را واکنشی در مقابل سکولاریسم و مدرنیسم می دانند که بنیادگرایان مسلمان را برانگیخته تا بعضا با توسل به خشونت و تروریسم، به دفاع از ارزش های سنتی و مذهبی خود در مقابل ارزش‌های سکولار برآیند. به این ترتیب، بنیادگرایی «واکنشی است دفاعی علیه مدرنیته و تلاش برای تحمیل احکام، معیارها و رفتارهای بنیادگرایانه به کل جامعه تا این دفاع را به سرانجام برسانند.»
آنچه کرونا به ما آموخت
۱۳۹۹/۷/۱۶ - ۳:۵۵ بعد از ظهر
در زمان نگارش این مقاله، ویروس کرونا 33 میلیون نفر از مردم جهان را مبتلا کرده است و بیش از یک میلیون نفر تلفات برجای گذاشته است. میلیون ها نفر شغل خود را از دست داده اند و حجم ساعات کاری جهانی در نیمه دوم سال 2020، 10 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است که معادل است با 305 میلیون شغل تمام وقت.[1] اگرچه در طول تاریخ تمدن، بشر همواره با…
سفرنامۀ بامیان
۱۳۹۹/۷/۶ - ۳:۲۱ بعد از ظهر
به مناسبت روز گردش‌گری بامیان
جمعه، آخرهفته است و در خانۀ مان بحث روی رفتن به بامیان و یک سفر تفریحی آغازشد. مادر، خواھر و برادرم درعید گذشته سفری به بامیان داشتند، و این بار قرار نوبت، نوبت من و پدرم بود که به این سفر روانه شویم. تصمیم گرفته شد و مسیر راه هم باید تعیین می‌گردید. انتخاب مسیر نزدیک‌تر خطرناک بود زیرا راه جلریزهمه ساله گواه حوادث دل‌خراش است، و مسیر طولانی‌تر،…
مذاکرات صلح و رسالت تاریخی زنان
۱۳۹۹/۶/۲۴ - ۱۱:۴۹ قبل از ظهر
افغانستان پس از تجربۀ کسالت‌آور چند دهه جنگ، این روزها شرایط متفاوت‌تری را به تجربه گرفته و باور عام نزد مردم این است که همزمان با آغاز مذاکرات هیات جمهوری اسلامی افغانستان با طالبان، به تناسب هر وقتی دیگر بیشتر به صلح نزدیک شده است. هرچند به باور نگارنده هر پایان جنگی، الزاماً صلح نیست اما اگر این تیوری را که هر جنگی…
فتوت‌نامه‌ها و نقش اجتماعی سیاسی آن‌ها
۱۳۹۹/۶/۴ - ۱:۴۱ بعد از ظهر
فتوت و جوان‌مردی بخش مهمی از فرهنگ و سنن و آداب اجتماعی سرزمین‌های ما را از کاشغر تا قفقاز تشکیل می‌دهد. در ایران، فرهنگ داش‌ها و عیاران و در کابل همین گروه با نام کاکه‌ها ظاهراً تا همین دهه‌های اخیر فعالیت و نقش اجتماعی داشته اند. فتیان و جوان‌مردان کسانی بودند که در طی قرن‌ها، نقش‌هایی اجتماعی و حتا سیاسی ارزنده‌ای در تحولات ممالک ما داشته اند. برای این، بخش مهمی از ادبیات و عرفان ما…
بررسی شاخصه‌های فرهنگ سیاسی شهروندان هرات
۱۳۹۹/۶/۱ - ۹:۴۰ قبل از ظهر
این پژوهش توسط داوود عرفان و عرفان ارزاز در سال 1397 انجام شده است. پژوهش کنونی به موضوع فرهنگ سیاسی پرداخته است. پژوهش در مورد فرهنگ سیاسی در افغانستان بی‌سابقه است و این پژوهش در نوع خود اولین پژوهش در مورد این موضوع خاص می‌باشد. به عبارت دیگر در جامعه‌یی که ما زنده‌گی می‌کنیم، تلقی علمی و درستی از فرهنگ سیاسی یا نداریم یا اگر هم است تلقی‌یی است که با تیوری‌های اروپایی و امریکایی به…