فرهنگ‌سرا
تاریخچۀ لباس کردی
۱۳۹۹/۱۲/۵ - ۱۱:۳۱ قبل از ظهر
فرهنگ کردها، هنرها و زیبایی‌هایی را به میراث گذاشته است. در فرهنگ کردستان گنجینه‌های جذابی وجود دارد که می‌تواند به‌عنوان آداب و رسوم مردم شناخته شود و حتی گاهی به‌عنوان تاریخ آن ملت می‌تواند در نظر گرفته شود. کردها از آن دسته اقوامی هستند که از زمان‌های دور و به درازای تاریخ تعصب شدیدی بر حفظ و نگهداری از هویت و فرهنگ خود داشته و دارند. در این میان این توجه موجب می‌شود که فرهنگ‌های محلی بیشتر شناخته…
تنها بانوی خبرنگار در غور
۱۳۹۹/۱۲/۳ - ۳:۴۴ بعد از ظهر
جمیله کریمی تنها بانوی خبرنگار در میان کوه‌پایه‌های ولایت غور، با مشکلات فراوان مصروف اطلاع رسانی و آگاهی‌دهی به هم‌شهریان غوری خود است. این بانو در ولایتی سربلند کرده است که کار به عنوان خبرنگار برای یک مرد خطرناک و به قیمت جان‌اش تمام می‌شود چی برسد به زنان خبرنگار. ولایتی که همواره تیترهای درشت روزنامه‌ها و سرخط رادیو و تلویزون‌های کشور بوده است، از محکمه‌های صحرایی گرفته تا دها خشونت دیگر. اما جمیله کریمی تمام این خطرها…
زبان‌بازی‌های سیاسی
۱۳۹۹/۱۲/۳ - ۱:۴۹ بعد از ظهر
روز زبان مادری هم در افغانستان انگار روز معمولی نیست، معمولی از آن نوع که خوش و خوش حال یکی از زبان مادری خود بگوید و به زبان مادری دیگر ناروایی و ناسزایی روا ندارد. اگر چه این سال‌ها کم‌کم به صورت بسیار متظاهرانه‌ای سعی می کنیم، در پست‌های فیس بوکی خود ، به زبان و زبان‌های دیگر نیز یک احترام روشنفکرانه بنمایانیم و در اصل و پشت پرده ولی به قول فروغ فرخ‌زاد در ذهن خود تناب…
اوزبیکستان، یک بخارا به من بدهکار است
۱۳۹۹/۱۱/۳۰ - ۱۰:۳۳ قبل از ظهر
به دلیل علاقه کم و نه چندان زیادم به تاریخ، هیجان چندان زیادی برای سفر به سمرقند نداشتم .دست‌کم برای من که دنیایش گرد و آرزوهایش همانند مستطیل سبز دراز است، سفر به منطقه‌ای که در آن کلی جاذبه تاریخی موقعیت دارد، هیجان چندان زیادی ندارد. ولی اگر کنار آرامگاه امیر تیمور گورگانی در سمرقند، یک استادیوم فوتبال یا مجموعه ورزشی واقع می‌بود، یا دست کم در آن شهر یک مسابقه فوتبال مهم برگزار می شد، اوضاع به…
فعالیت پنجاه رادیو در افغانستان متوقف شده است
۱۳۹۹/۱۱/۲۸ - ۳:۳۸ بعد از ظهر
ازدموکراسی نوپای کشور و آغاز نظام نو و قوانین تازه، نزدیک به دو دهه می‌گذرد اما؛ این روند در طی مسیر خود باچالش‌ها و اما اگرهای بسیاری مواجه بوده است. یکی از شاخصه‌های اساسی نظام های دمکراتیک و مردم سالار وجود و فعالیت رسانه‌های آزاد است . تجربۀ افغانستان در این بیست سال اما در این خصوص چه بوده است و رسانه‌ها در ایجاد جامعۀ باز چه نقشی داشته اند؟
از زمان براندازی نظام طالبان،…
شبانه و رویای ناتمام فوتبال!
۱۳۹۹/۱۱/۲۶ - ۲:۰۲ بعد از ظهر
شبانه کریمی یکی از بازیکنان تیم منتخب فوتبال بانوان هرات بود، دختری که از دوران کودکی آرزوی فوتبالیست شدن را در سر می‌پروراند و همواره به فوتبال عشق می‌ورزید. بانو شبانه در سال ۱۳۹۲ با تمام محدودیت‌های که جامعۀ سنتی هرات سرراهش قرار داده بود، وارد یکی از تیم‌های باشگاهی فوتبال بانوان شد. او اولین بار به حیث بازیکن در تیم هرات‌باستان توپ‌زنی کرد.
در تابستان همان سال لیگ برتر فوتبال بانوان افغانستان در مرکز کشور برگزار…
چرا رادیو نوروز مهم است؟
۱۳۹۹/۱۱/۲۵ - ۱۲:۳۳ بعد از ظهر
به مناسبت روز جهانی رادیو
در نیمه‌ی شهریور/سنبله ۱۳۹۹ خبری خوش از هراتِ جان به گوش رسید. این بانگ رادیو نوروز بود که از این شهر باستانی برخاسته بود. هرات که همواره کانون فرهنگ و ادب در جهان پارسی بوده، این بار نیز پیشگام پیوندی تازه میان مردمان حوزه تمدنی نوروز شده است.
راست است که اهالی «منطقه ما» که از کوه های بلند کشمیر تا سرزمین های بالکان و از فرارودان تا خلیج…
سیمرغ بلورین به مهدی جعفری رسید
۱۳۹۹/۱۱/۲۵ - ۱۱:۳۸ قبل از ظهر
جشن‌وارۀ فیلم فجر، از جشن‌واره‌های مهم سینمایی در منطقه است که همه ساله در ۲۲ بهمن/دلو در ایران برگزار می‌شود. در این جشن واره؛ فیلم‌هایی در بخشهای مختلف انتخاب و به عوامل آن جوایزی اهدا می‌شود. امسال به رغم تلاش زیاد مجریان این برنامه، جشن‌وارۀ فجر بر خلاف گذشته، به دلیل شیوع ویروس کرونا در تهران با تعداد کمی اشتراک کننده برگزار شد.
جایزۀ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی در جشن‌وارۀ فیلم فجر امسال به مهدی جعفری؛ کارگردان…
گردش‌گری در شهر بودا
۱۳۹۹/۱۱/۲۳ - ۱۲:۰۵ بعد از ظهر
بامیان ولایتی در مرکز افغانستان که دو پیکره‌ی بزرگ بودا با داشتن سی و پنج و پنجا و سه متر ارتفاع، دردل آن ولایت قد برافراشته بود ولی حکومت طالبان آن را نابود کرد. اما بامیان تنها این دو پیکره نیست، بلکه این ولایت باستانی و خوش آب و هوا افزون بر آنان صدها اثر و مناظر طبیعی را دل خود جای داده که سالانه پای دها هزار گردش‌گر داخلی و خارجی را به سمت خود می‌کشاند. بر…
شهربانوی افغانستان
۱۳۹۹/۱۱/۲۱ - ۱۲:۵۹ بعد از ظهر
روزنامۀ گاردین، خانم شهربانو سادات، کارگردان جوان افغانستان را به عنوان یکی از بیست کارگردان برتر سال 2020، انتخاب کرد، افتخاری که برای اولین بار در تاریخ فرهنگی افغانستان رخ داده است. دلیل این افتخار، فیلم درخشان « پرورش‌گاه» است. فیلمی شاعرانه، با مایه‌هایی از سوریالیسم و آمیخته با طنز و اندوه.
شهربانو، را اولین بار ده سال قبل در لندن دیدم، دختری نوجوان و پرشور با هوشی فوق العاده که برای یک برنامۀ سینمایی…
نیازمند یک‌صدایی و اتحاد هستیم
۱۳۹۹/۱۱/۱۱ - ۴:۱۴ بعد از ظهر
نمی‌دانم با کدامین ادبیات از افغانستان امروز بگویم؛ کشوری که در شرایط دشوار و در مسیر نا معلوم قرار گرفته است. اگر یک قدم آن‌سوتر از کابل پای بیرون نهیم، فرزندان این سرزمین به جرم هیچ کشته می‌شوند. می‌گوییم افغانستان دیگر به سال‌های سیاه قبل و جنگ‌های داخلی برنمی‌گردد، اما خطر آن زیاد است. امروز دوباره به جای تعریف‌های مدرن حق زن و مرد، آزادی و مفاهیمی چون دمکراسی، حق حاکمیت مردم…
جشن «پیر شالیار اورمان» در کردستان
۱۳۹۹/۱۱/۱۱ - ۳:۰۷ بعد از ظهر
کردستان ایران، تاریخی پربار و غنی دارد و در هر گوشۀ آن نشانی از قدمت و غنای فرهنگی مردم به چشم می‌خورد؛ در این میان روستای اورامان، آرشیوی هزاران ساله از فرهنگ و تمدن کردستان است. اورامان یا اورامان در 75 کیلومتر شهر مریوان در استان كردستان ایران واقع شده است که منطقه‌ای زیبا و با بافتی پلکانی و دارای تاریخی کهن و…
سده سده دهقانی، چهل کنده سوزانی
۱۳۹۹/۱۱/۱۱ - ۲:۰۰ بعد از ظهر
در حوزۀ تمدنی فارسی زبان، ۵۰ روز مانده به نوروز و ۱۰۰ روز گذشته از آغاز فصل زمستان یا همان دهم دلو یا بهمن ماه را با افروختن آتش و عبور کردن از آن، جشن گرفته و به خوشحالی می‌پرداختند.
به گفتۀ دانش‌پژوهان این جشن نوعی استقبال از نور و پایان فصل ذلت سرما است که با گذشت بیش از صد روز از فصل سرما، جشن گرفته می‌شده و می‌شود.…
نشر نخستین کتاب در مورد جشن سده در تاجیکستان
۱۳۹۹/۱۱/۹ - ۴:۳۰ بعد از ظهر
در فرهنگ مردم آریایی چهار جشن مهم دیده می‌شود که هر کدام از آن با یکی از عناصر چهارگانه ( آب، آتش، باد و خاک ) ارتباط دارند. متاسفانه برخی از این جشن‌ها در طول تاریخ به بوتۀ فراموشی سپرده شده اند. اما برخی از آن‌ها از قدیم تا کنون میان مردم رایج بوده است. جشن سده نیز یکی از جشن‌های زیبا و زمستانی است که به عنصر آتش مرتبط است. این جشن هرچند در طول…
آرایشگاه پیرمردان
۱۳۹۹/۱۱/۷ - ۱۲:۰۰ بعد از ظهر
شاید کمتر کسی در هرات پیدا شود، نام چهارسو را نشنیده و یا در آن‌جا نرفته باشد. دکان‌های زیبای گلی، فروش و ساخت وسایلی قدیمی از خصوصیاتی است که این مکان تاریخی را دیدنی‌تر کرده است.
به چهارسو می‌روم همان‌جا توقف کرده و به چهارسوی خود می‌بینم، یک سوی این چهارسو که کمی جوش و خروشش زیادتر چشمم را گرم کرده و مرا به طرف خود می‌کشاند، دکان‌های…
خاطرات دیدار از سرزمین آریانا
۱۳۹۹/۱۱/۶ - ۲:۴۶ بعد از ظهر
برای شرکت در کنفرانسی بین‌المللی که از سوی «دهلی پالیسی گروپ» درباره‌ی اوضاع افغانستان در اردیبهشت/ثور 1392 برگزار می‌شد، رفته بودم افغانستان. در هتل اینترکانتینتال کابل اقامت داشتم. در غذاخوری هتل نشسته بودم و صبحانه می‌خوردم. مردی میان‌سال، سفیدرو و نسبتا چاق، با لباس سفید و کلاه آشپزی بر سر، تمیز و آراسته و سرحال، آمد بالای سرم ایستاد، سلام کرد. پاسخ دادم. از من پرسید شما در دائره المعارف نبودید؟ گفتم چطور مگر؟ گفت: «شما مگر…
رییس جمهور سابق از این شورنخود می‌خورد
۱۳۹۹/۱۱/۵ - ۴:۰۷ بعد از ظهر
روزی سردی است، من هم در خیابان‌ها و کوچه پس‌کوچه‌های هرات به دنبال کسی می‌گردم که روز خود را از نو شروع کرده باشد، همان که میگویند روز از نو روزی از نو، «روز ازنو» عنوان بخشی از برنامه‌ای است که من دربرنامه‌ی خیابان در رادیو نوروز تهیه می‌کنم. دراین برنامه به دنبال کسانی هستم که در این جامعه شغلی دارند و روز و روزگار خود را بدان میگذرانند، کسانی که برای پیدا کردن لقمه‌نانی…
فرهنگیان بلخ: بازسازی خانقاه پدر مولانا وعده‌ی سرخرمن است
۱۳۹۹/۱۱/۵ - ۳:۳۰ بعد از ظهر
بعد از سال‌ها ویرانی، مقام‌های وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان میگویند، این وزارت مصمم است تا خانقاه بهاالدین ولد پدر مولانا جلال الدین محمد بلخی را بازسازی کند.
این بنا که روزگاری یکی از بزرگ‌ترین مکان‌های معنوی خراسان‌زمین شمرده می‌شد و مکانی بود که مولانا آموزش‌های نخستین خود را در آن‌جا آغاز کرد، اما هنوز ۱۲ سال از عمرش نگذشته بود که پدر مولانا راهی ترکیه امروزی شد. این…
هرات و رنگ‌های بهزاد
۱۳۹۹/۱۰/۱۱ - ۱۱:۱۴ قبل از ظهر
مینیاتور به معنای عام، نقاشی به قطع کوچک است، این کلمه از واژه‌ی لاتین می‌نیوم (minimum) مشتق شده است که برای رنگ‌آمیزی سرخ در قرون وسطی در نسخه‌های تذهیب شده به کار می‌رفته است. هنر مینیاتوری با نام هرات پیوند ناگسستنی دارد و با سرزمین هری گره خورده و به عهد تیموریان هرات بر می‌گردد.
نخستین بار در زمان بایسنقر میرزا شهزاده‌ی تیموری، کتابخانه‌ای…
نسخه‌ی قزاقستانی « تاریخ افغانستان»
۱۳۹۹/۱۰/۱۰ - ۱۱:۵۸ قبل از ظهر
اختصاصی برای وب‌سایت رادیونوروز/برگردان از وب‌سایت رادیو نوروز
رونمایی نسخه‌ی قزاقستانی کتابم «تاریخ افغانستان» در انستیتوت مطالعات استراتژیک قزاقستان به تاریخ 11 دسامبر سال 2020، یک رویداد بسیار مهم علمی محسوب می‌شود.
انتشار این کتاب به زبان رسمی قزاقستان، یک اتفاق بسیار مهم و میمون علمی در قزاقستان است. نیازی به گفتن نیست که این امر باعث افزایش آگاهی از افغانستان به عنوان یک کشور مهم استراتژیک در قزاقستان می‌شود.